Historie

Hoe het allemaal begon

Gelukkig zullen er altijd mensen zijn die het belang van het conserveren van historische werktuigen inzien. De op 12 juli 2015 overleden smid Jan Renders is er daar een van. Bij velen beter bekend als Jan de Smid of Smid Renders. In 1962 begonnen met zijn eigen smederij in de Polderstraat te Zeelst. Hij werkte vooral voor de boeren als die stukken hadden aan hun werktuigen. Een echte smid, zoals je ze vroeger in elk dorp tegenkwam. Hij kon veel met weinig gereedschap. In zijn smederij werd het harde ijzer gevormd door hamer en vuur. Smeden, een ambacht waar kunst en vakmanschap samengaan. In de jaren '80 komt daar een hobby bij. Zijn vrije tijd besteed hij aan het restaureren van oude werktuigen.

Sinds de jaren '80 van de 20e eeuw heeft hij zijn fascinatie voor de Lanz machines uitgebouwd tot een indrukwekkende verzameling van tractoren, landbouwmachines en werktuigen. Met zijn grote vakbekwaamheid als smid en creatieve vermogen slaagde hij erin de Lanz machines weer een nieuw leven in te blazen. Hij verwerft daarbij aanzien in binnen- en buitenland.

Droom en wens

In het jaar 1999 komt zijn droom uit: hij weet beslag te leggen op een stoomlocomobiel uit het jaar negentienhonderd negen. Deze machine is afkomstig van de Heinrich Lanz Maschinenfabrik Mannheim. De locomobiel weegt maar liefst zes ton en heeft een capaciteit van eenentwintig PK. Jan is drie jaar bezig om hem op te knappen. Het wordt het kroonjuweel uit zijn verzameling.

Het was zijn grote wens dat na zijn overlijden zijn hobby en levenswerk zou worden voortgezet. Dat idee is na zijn overlijden door zijn echtgenote overgenomen en uitgezet. Met behulp van vrienden en familie is het mogelijk gebleken om het historische erfgoed veilig te stellen voor het nageslacht. Op 9 maart 2016 ziet de stichting Historisch Erfgoed Smid Renders het levenslicht.

Historie Heinrich Lanz Maschinenfabrik Mannheim

Lanz is de naam van een Duitse fabrikant van landbouwmachines in het algemeen en tractors in het bijzonder. Nadat Heinrich Lanz (1838-1905) in het bedrijf van zijn vader te Mannheim in Baden-Württemberg was gaan werken, importeerde en repareerde hij aanvankelijk landbouwmachines voordat hij zich ging bezighouden met eigen productie. In 1878 kwam de eerste stoomtractor op de markt. Later produceerde Lanz allerlei machines, waaronder stoomlocomobielen, tractoren, ploegen en dorsmachines. Rond 1900 was het de grootste landbouwmachinefabriek van Europa. Het bekendst werd Lanz echter door de zogenaamde tractor met de beroemde naam "Lanz Bulldog", die tot 1956 werd geproduceerd, waarna de firma werd overgenomen door John Deere.

De Bulldog was tijdens zijn introductie in 1926 revolutionair, met een eencilinder-tweetaktdieselmotor. Deze motor had vooraan de cilinder een gloeikop die gedurende een kwartier verwarmd moest worden, alvorens te starten door het vliegwiel met de hand te draaien. Mede door dit onderdeel kreeg de trekker de reputatie op alles te draaien wat brandt.